Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας

Όσο κι αν βρέχει, όσο κι αν συννεφιάζει, όσο κι αν απλώνεται το γκρίζο πέπλο τ’ ουρανού στα «μέσα» κι « έξω» του κόσμου, όσων λουλουδιών κι αν στερήσεις το άνθος τους, παραφράζοντας τον Πάμπλο Νερούδα, «δεν μπορείς να εμποδίσεις την Άνοιξη να έρθει».

Η αλήθεια βέβαια, είναι ότι φέτος ο Μάρτης δυσκόλεψε πολύ την εμφάνιση και την παρουσία της, κι ως η Μυγδαλιά κι αυτή «απροετοίμαστη (πάντα), κοντοστέκεται, σαστίζει και σωπαίνει» ακριβώς όπως την περιγράφει ο Γ. Ρίτσος στους παραπάνω στίχους του.

Κι εμείς, δάσκαλοι και παιδιά(τα πατριωτάκια του ήλιου) του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας, πιστοί στην προτροπή του ο. Ελύτη «την Άνοιξη αν δεν τη βρεις , τη φτιάχνεις», αναλάβαμε την πρωτοβουλία να την υλοποιήσουμε, «μια Κυριακή (για την ακρίβεια μια Τετάρτη) του Μάρτη και μια Σαρακοστή».

Σε απόλυτη συνεργασία του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων με τη δασκάλα της Α΄, κα Αναγνώστη, και τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς  καθώς και τις καλές φίλες του σχολείου μας από τα «παλιά», την κα Παυλίδου Σοφία, «επίτιμη δασκάλα μας» και την κα Καλλιόπη Μιλτσακάκη, υπεύθυνη του προγράμματος σίτισης του Ινστιτούτου “PROLEPSIS” και του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», η αυλή του σχολείου μας, για μια ακόμη φορά, μετατράπηκε σε ένα εικαστικό εργαστήρι, στο οποίο την τιμητική τους είχαν χελιδόνια και ανοιξιάτικα στεφάνια.

Άλλωστε, οι ανοιξιάτικες εικόνες για να μετατραπούν σε ανθρώπινη «ανοιξιάτικη» διάθεση είναι μια διαδικασία η οποία δεν είναι εφικτή αν δεν την προκαλέσεις. Έτσι, κουβαλήσαμε ο καθένας  μας την «προσωπική  του Άνοιξη» και την καταθέσαμε προς κρίση μπροστά στον αποφασιστικό λόγο του άλλου μεγάλου ποιητή μας, του Μίλτου Σαχτούρη: «Να κριθεί κάθε Άνοιξη από τη χαρά της, από το χρώμα του το κάθε λουλούδι, από το χάδι του το κάθε χέρι, από το ανατρίχιασμά του το κάθε φιλί …».

Ο καθείς με τον οβολό του …

Και μιλώντας για οβολούς θα πρέπει να επισημάνουμε και τη δεύτερη στόχευση αυτής της όμορφης ημέρας που πραγματοποιήθηκε στην αυλή του σχολείου με τη συμμετοχή του συλλόγου γονέων, στόχευση που αφορά την παράδοση του τόπου μας, σχετικά με την Άνοιξη και τα χελιδονίσματα. Μας δόθηκε η ευκαιρία να το παρουσιάσουμε από μια συγκεκριμένη οπτική, αυτή του «Money matters».

Από την αρχαιότητα ακόμη, το Μήνα Μάρτιο γινόταν το έθιμο της «Χελιδόνας» για την υποδοχή της Άνοιξης και των χελιδονιών. Μικρά παιδιά, μαθητές τρέχανε από πόρτα σε πόρτα μ’ ένα ομοίωμα χελιδονιού, περιστρεφόμενο, στα χέρια τραγουδώντας και συλλέγοντας είτε προϊόντα (αυγά …)- αντιπραγματισμός; είτε χρήματα. Τόσο τα σημερινά χελιδονίσματα, όσο και η συνήθεια του φιλοδωρήματος που ζητάνε οι μαθητές παραμένει εντυπωσιακά όμοιο με την αρχαιότητα.

Έτσι, λοιπόν, μας δόθηκε η ευκαιρία, σε μια παραδοσιακή «OPEN DAY», σύμφωνα με την ορολογία του Erasmus+ να μιλήσουμε και για θέματα χρημάτων (Money matters) μέσα από την ανα-βίωση της πλούσιας και ολοζώντανης παράδοσής μας.

Μαθητές και εκπαιδευτικοί του Δημοτικού σχολείου Κουλούρας

στην έκθεση «Θεσσαλονίκης Εμπόριον / 1870 -1970

στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ με τίτλο “Money matters”.

Φωτογραφίες και απεικονίσεις παραστάσεων από την εικόνα του εμπορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης, όπου χτυπούσε (και εξακολουθεί να χτυπάει) η καρδιά του χρήματος και των οικονομικών συναλλαγών), όπως αυτό διαμορφώθηκε και εξελίχθηκε, μετά την κατεδάφιση του παραλιακού τείχους της πόλης το 1870 και μέχρι τη δεκαετία του 1970, περιλαμβάνει η έκθεση «Θεσσαλονίκης Εμπόριον / 1870 -1970» του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, στα Λαδάδικα, την οποία επισκέφτηκαν μαθητές και εκπαιδευτικοί του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας, στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ με τίτλο “Money matters”.

Μια έκθεση με πλούσιο αρχειακό και φωτογραφικό υλικό που ζωντανεύει την παραγωγική, εμπορική, χρηματοοικονομική ιστορία του παλιού εμπορικού κέντρου της πόλης αλλά και την πολυπολιτισμική συνύπαρξη των κατοίκων και επαγγελματιών της.

Από την ίδρυσή της έως τις μέρες μας, και παρά τις αναπόφευκτες ανακατατάξεις, η Θεσσαλονίκη υπήρξε, για μεγάλα διαστήματα, οικονομικό κέντρο ενός εκτεταμένου παραγωγικού και οικονομικού ενδιαφέροντος χώρου. Ακόμα και κατά την ταραγμένη εκατονταετία 1870-1970, η πόλη γνώρισε περιόδους οικονομικής ανάπτυξης χάρη κυρίως στο εμπόριο. Το τμήμα της πόλης που βρίσκεται βορειοανατολικά από το λιμάνι και νοτιοδυτικά από τη διασταύρωση της Εγνατίας και της οδού Βενιζέλου ορίζεται ως το παλαιό εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης. Η περιοχή ενσωμάτωσε σταδιακά και άλλες χρήσεις, δραστηριότητες και ανάγκες, οι οποίες διαφοροποίησαν την παραδοσιακή της λειτουργία και τον αρχικό της χαρακτήρα. Στα χρόνια αυτά δραστηριοποιήθηκαν εκεί πολυάριθμες επιχειρήσεις, στις οποίες εργάστηκαν χιλιάδες άνθρωποι. Τρόφιμα, ενδύματα, υπηρεσίες αποτέλεσαν βασικό κορμό του εμπορίου της πόλης, τόσο πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο όσο και μετά. Τα ειδικά χαρακτηριστικά αυτών των επαγγελμάτων οδήγησαν στη δημιουργία άλλοτε κλειστών αγορών, και άλλοτε καταστημάτων και εργαστηρίων.

Αυτή την ιστορία που φιλοδοξεί να αφηγηθεί η έκθεση, ρίχνοντας φως σε δώδεκα δρόμους γύρω από δύο πλατείες, δύο εμπορικές γειτονιές και δύο αγορές, προσπαθήσαμε κι εμείς να ενσωματώσουμε στα πλαίσια που ορίζονται απ’ τη θεματολογία του προγράμματος “Money matters” και υλοποιούμε με ευρωπαϊκά σχολεία-εταίρους. Επισκεπτόμενοι την έκθεση, είχαμε τη δυνατότητα να περιηγηθούμε νοερά στο ιστορικό κέντρο, να γνωρίσουμε τις διαδοχικές επαγγελματικές χρήσεις όλης αυτής της περιόδου και να αφουγκραστούμε τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης. Η πρώτη από τις δύο ενότητες της έκθεσης εντοπίζει σημαντικούς σταθμούς στην οικονομική ιστορία της Θεσσαλονίκης, εξετάζοντας παράλληλα τον χώρο, τις υποδομές, τη βιομηχανία και τους ανθρώπους, δυνάμεις δηλαδή που αλληλοεπιδρούν στην εμπορική δραστηριότητα. Η δεύτερη ενότητα παρουσιάζει το παλαιό εμπορικό κέντρο και αναδεικνύει τις εμπορικές δραστηριότητες  που επικράτησαν σε κάθε δρόμο, για πρώτη φορά με βάση τα μητρώα των επιμελητηρίων και τις εγγραφές των εμπορικών οδηγών.

«Είναι μια έκθεση – ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο, που αναδεικνύει ότι η Θεσσαλονίκη υπήρξε διαχρονικά ένας κόμβος πάρα πολύ ισχυρός του εμπορίου της βιομηχανίας και εντέλει του χρήματος και των οικονομικών συναλλαγών.

Όπως δήλωσε και η πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, Σοφία Στάϊκου: «Μέσα από αυτό το ταξίδι μας το ξαναθυμίζει, με τους ανθρώπους που έδρασαν εκείνη την εποχή, μας ξαναφέρνει σιγά-σιγά στο σήμερα, που πρέπει να ξαναδούμε την πόλη να γίνεται πραγματικά κόμβος για την Ν.Α. Ευρώπη. Το λιμάνι της, το εμπορικό της κέντρο, οι άνθρωποι της, είναι έτοιμοι για αυτό. Το αξίζει. Και μέσα από αυτή την έκθεση θέλουμε να ξυπνήσουμε αυτή την ανάγκη στον κόσμο της Θεσσαλονίκης, πώς να το υλοποιήσει».

 Η επίσκεψη στην έκθεση είναι μια επίσκεψη στην καθημερινή Θεσσαλονίκη, τη Θεσσαλονίκη της αγοράς και της οικονομικής ανάπτυξης και ζωής, μια διαχρονική βόλτα στα μαγαζιά της πόλης, στο παλιό της εμπορικό κέντρο, που το ορίζουμε, μεταξύ των οδών, Βενιζέλου, Εγνατίας, Δωδεκανήσου και Κουντουριώτη. Καινούργιοι δρόμοι ήρθαν να προστεθούν, αλλά κυρίως ήρθαν άλλοι άνθρωποι, άλλα επαγγέλματα, άλλες χρήσεις. Ίσως, μέσα από αυτό μπορούμε να κατανοήσουμε γιατί ακόμη αγοράζουμε υφάσματα από τη Βενιζέλου, ή γιατί βρίσκουμε τα κουμπιά στις στοές που τα βρίσκουμε».

Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι μέσα από την έκθεση μπορεί να γίνει κατανοητό ότι οι πόλεις και οι γειτονιές τους διαμορφώνονται συνεχώς, μέσω της επίδρασης στο φυσικό και το δομημένο περιβάλλον καθώς και μέσω του τρόπου με τον οποίο η ανθρώπινη δραστηριότητα (χρηματοοικονομική, εμπορική, επαγγελματική αλλά και κοινωνική) επιδρά και μεταλλάσει την πόλη, ακόμη και σε πεδία που φαινομενικά παραμένουν ίδια.

Η Διεύθυνση του Δημοτικού σχολείου Κουλούρας ευχαριστεί ιδιαίτερα την κα Κυριαζή, υπεύθυνη της έκθεσης, για την εξαιρετική συνεργασία, ξενάγηση και πληροφόρηση που μας παρείχε προσαρμόζοντας την παρουσίασή της στις ανάγκες και τους στόχους του προγράμματος “Money matters” το οποίο υλοποιούμε και συνολικά όλους τους εργαζόμενους του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, στα Λαδάδικα, για την ζεστή φιλοξενία και την ευγενική και γεμάτη κατανόηση απέναντι στα παιδιά, συμπεριφορά τους.

Τη νομισματική συλλογή του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης

επισκέφθηκαν μαθητές και εκπαιδευτικοί του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας,

στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ με τίτλο “Money matters”.

Στη νομισματική συλλογή του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, που αριθμεί πάνω από 30.000 νομίσματα, τα οποία προέρχονται από τη Θεσσαλονίκη, αλλά και από την ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας , είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν οι μαθητές και εκπαιδευτικοί του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας, στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ με τίτλο “Money matters”.

Η συλλογή καλύπτει, χρονολογικά, τις περιόδους από τα υστερορωμαϊκά χρόνια και όλες τις περιόδους της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, φτάνοντας στα μεταβυζαντινά και νεώτερα χρόνια. Πρόκειται για αντιπροσωπευτικές κοπές των περισσοτέρων αυτοκρατόρων και των νομισματοκοπείων που λειτούργησαν καθόλη τη διάρκεια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι χάλκινα, λίγα χρυσά και ακόμη λιγότερα αργυρά.

Εκτός από μεμονωμένα νομίσματα, η συλλογή περιλαμβάνει και νομισματικούς θησαυρούς, που οι κάτοχοί τους σχημάτισαν σε μεγάλη σχετικά περίοδο με σκοπό την αποταμίευση. Στη συνέχεια τους έκρυψαν σε ώρα άμεσου κινδύνου, συνήθως πολέμου, και δεν ανέλαβαν ποτέ.

Στην παλαιοχριστιανική πτέρυγα (1η, 2η, 3η αίθουσα) εκτίθενται νομίσματα, κυρίως χάλκινα, από τον 4ο αιώνα που ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος εισήγαγε το χρυσό σόλιδο ως κύρια νομισματική μονάδα έως και τον 6ο αιώνα. Το χάλκινο νόμισμα, ως υποδιαίρεση του χρυσού νομίσματος, κυκλοφορούσε ευρέως σε όλη την επικράτεια της αυτοκρατορίας. 

Στην 5η αίθουσα που πραγματεύεται τις αυτοκρατορικές δυναστείες του Βυζαντίου παρουσιάζονται νομίσματα από τον Ηράκλειο έως το 1204 που η αυτοκρατορία αλώθηκε από τους Λατίνους της 4ης σταυροφορίας.

Σημαντικό έκθεμα είναι ο θησαυρός δεκατεσσάρων χρυσών ισταμένων των αυτοκρατόρων Βασιλείου Β΄, Ρωμανού Γ΄ Αργυρού και Κωνσταντίνου Θ΄ Μονομάχου.

Τέλος στην 7η αίθουσα «Το λυκόφως του Βυζαντίου» παρουσιάζονται οι τελευταίες κοπές της τελευταίας δυναστείας των Παλαιολόγων, καθώς επίσης και οι εκδόσεις του νομισματοκοπείου της Θεσσαλονίκης.

Για τους μαθητές και εκπαιδευτικούς του σχολείου ήταν μια ακόμη παραγωγική επίσκεψη από την οποία αποκόμισαν γνώσεις γύρω από τη νομισματική και χρηματοοικονομική ιστορία του Βυζαντίου και κατανόησαν σε ικανοποιητικό βαθμό τον τρόπο με τον οποίο επιβίωσε ένα τόσο μεγάλο κράτος, με τόσο μεγάλο , μισθοφορικό στρατό, με τόσα σύνορα και εκτάσεις, με τόσες προκλήσεις και απειλές. Έγιναν επίσης, αναφορές στο εμπόριο, τη ναυτιλία και γενικότερα στις οικονομικές δραστηριότητες της περιόδου.

Εννοείται ότι δόθηκε η δυνατότητα στους επισκέπτες , μαθητές και εκπαιδευτικούς, να απολαύσουν και τα υπόλοιπα σημαντικότατα εκθέματα (εικόνες, τέμπλα, αντικείμενα…) του μουσείου.

Στα πλαίσια της επίσκεψής μας στην Ισπανία και στην προσπάθειά μας να κάνουμε γνωστή την παρουσία του μεγάλου Έλληνα, του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, στους εταίρους μας και χωρίς να βγαίνουμε «εκτός  θέματος», επιλέξαμε δύο δώρα συνοδευόμενα το καθένα από ένα σχετικό κείμενο:

Το πρώτο δώρο ήταν ένα επίσημο, ελληνικό, αναμνηστικό νόμισμα-ευρώ με εικονιζόμενο τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο (El Greco),

Συνοδευόμενο από το παρακάτω κείμενο στα αγγλικά:

Να γυρίζεις τη γη, να βλέπεις και να μην χορταίνεις καινούρια χρώματα, καινούρια αρώματα, χώματα και θάλασσες, ανθρώπους και ιδέες και να τα βλέπεις όλα σαν για πρώτη φορά, και να τα βλέπεις όλα σαν για τελευταία, να κλείνεις τα μάτια και τα βλέφαρα και να νιώθεις τα πλούτη, να κατασταλάζουν μέσα σου, να λημεριάζουν θύμησες και μνήμες. .. Κι εσύ να γράφεις και να καταγράφεις και να νομίζεις πως κάνεις τέχνη ενώ δεν κάνεις τίποτα άλλο από το να αφήνεις την ψυχή σου να φωνάζει !

Να ΄μαστε στην Ισπανία, λοιπόν!

Ολάκερη λάμπει και σαλεύει στο νου μας σαν ένα παγώνι αρσενικό, που μ’ ανοιγμένες τις φτερούγες του σεριανάει ανάμεσα σε δυο θάλασσες ανάμεσα σε δυο βράχια, ανάμεσα στο Πάθος και το Τίποτα.

Είναι πολύ δύσκολο να δεις έναν καινούριο για σένα τόπο με τα μάτια σου, όταν πριν από εσένα, πέρασε από τον τόπο τούτο και άφησε το αποτύπωμά του ένας μεγάλος αδερφός σου, ένας μεγάλος Έλληνας, Ο Έλληνας (El Greco). Και αν και γνώριζε, όσο κανένας, πόσο όλα – βουνά, θάλασσες, δέντρα, ζώα, άνθρωποι, ιδέες είναι στον κάθε τόπο όλα καμωμένα από τα γύρω υλικά του, αυτός ο μεγάλος Έλληνας, που είχε μάθει να αψηφά τις συμβάσεις, να περιφρονεί το τέλειο σχέδιο, τις αρμονίες, την ομορφιά και την προοπτική, επέλεξε να ζήσει και να δημιουργήσει εδώ …  

Τολμώντας: : «…θα παλέψω, στη Φραγκιά πού πάω, μέ τους πιο τρανούς, για να ζορίσω την ψυχή μου ή να χαθεί ή να νικήσει. Θα δείς. Θα δείς. Και πρώτα πρώτα θά τά βάλω, μην τρομάξεις, με τον Μιχαήλ Άγγελο. Είδα προχτές ένα μικρό αντίγραφο της Δευτέρας Παρουσίας πού ζωγράφισε στη Ρώμη. Δε μού αρέσει… Όχι, δε μού αρέσει. Ανασταίνει τη σάρκα, γεμίζει πάλι ο κόσμος κορμιά, δεν τά θέλω!»

Ανάμεσα στο Πνεύμα και την Ύλη, ανάμεσα σ’ Ανατολή και Δύση παρεμβαίνει αποφασιστικά: «…σκίζω τις μάσκες, ανασηκώνω τα κρέατα, δε γίνεται, λέω, κάτι αθάνατο υπάρχει κάτω από τά κρέατα, αυτό ζητώ, αυτό θά ζωγραφίσω. Όλα τά άλλα, μάσκες, κρέατα, ομορφιές, τά χαρίζω στους Τιτσιάνους και Τιντορέτους, με γειά τους με χαρά τους!».

Τριγυρίζουμε  στους δρόμους που περπάτησες, Δομήνικε, στα Μουσεία και τις εκκλησιές που βρίσκονται τα έργα σου, το σπίτι σου, στο Τολέδο, δρασκελούμε  το κατώφλι του … Κήπος ήσυχος ,ζεστός … Μια ροδιά ανθισμένη σαν φωτιά, ένα αρχαίο μαρμάρινο άγαλμα … Εσύ λείπεις … ή μάλλον όχι … όχι, είσαι παντού …στεκόμαστε  προσκυνητές μπροστά στα έργα σου!

Οι ψηλόλιγνες μορφές τους  δεν ορίζονται πλέον από περιγράμματα, αλλά από ένα γαιόχρωμο μίγμα φωτός και σκιάς, που τις κάνει να δονούνται από εσωτερική ένταση. Είναι σχεδόν εξαϋλωμένες, γίνονται διάφανες και απόκοσμες, παραπέμποντας αβίαστα στους δικούς μας ασκητές της βυζαντινής εικονογραφίας.

Το φως, το φως στα έργα σου, τρώει τα σώματα, αποσυνθέτει τα σύνορα κορμιού και ψυχής, τεντώνει  σα δοξάρι τα κορμιά –κι ας σπάσουν. Όλος ανησυχία και πείσμα, περιφρονώντας τους συνηθισμένους κανόνες της τέχνης, προσηλωμένος μονάχα στο δικό σου τ’ όραμα, παίρνεις το πινέλο σου όπως ο ιππότης το σπαθί του, και ξεκινάς.

Αχ λατρεμένε μου Έλληνα, Έλληνα της Ισπανίας, θέλουμε  να γίνουμε  η φωνή της δικής μας Πατρίδας, της Ελλάδας , με τ’ αρχαία μνημεία και τη σύγχρονη θλίψη, και να κάνουμε την Αναφορά μας  σε Εσένα, Έλληνα με δάνειες λέξεις από τον συντοπίτη σου Νίκο Καζαντζάκη και να σου ψιθυρίσουμε τα ίδια λόγια τόσα χρόνια μετά:

««Παππού αγαπημένε. Πόσος καιρός πέρασε από τη νύχτα εκείνη που κοιμήθηκα, ξανά,  στο Τολέδο, κι οσμίστηκες πως έφτασε ένας Έλληνας στη γειτονιά σου, η ίδια η Μικρή Πατρίδα σου και σηκώθηκες από το μνήμα, γίνηκες όνειρο κι ήρθες και με βρήκες;
Μια αστραπή; Τέσσερις  αιώνες; Ποιος μπορεί στον αέρα της αγάπης να ξεχωρίσει την αστραπή από την αιωνιότητα;
Όλη μου τη ζωή ήμουν ένα δοξάρι σε ανήλεα, αχόρταγα χέρια. Πόσες φορές τα αόρατα χέρια τέντωσαν, παρατέντωσαν το δοξάρι και το άκουγα να τρίζει, να σπάσει!
Ας σπάσει! φώναζα…
Με είχες μάθει, παππού, να διαλέγω.
Διάλεξα.
Και τώρα αχνίζει το δειλινό πάνω στους λόφους.
Μεγάλωσαν οι ίσκιοι, γέμισε ο αγέρας πεθαμένους. Η μάχη τελεύει.
Νίκησα; Νικήθηκα;
Τούτο μόνο ξέρω: είμαι γεμάτος πληγές και στέκομαι όρθιος.
Γεμάτος πληγές, όλες στο στήθος. Κι έκαμα ό,τι μπόρεσα, παππού, περισσότερο, απ’ ό,τι μου παράγγειλες, Για να μη σε ντροπιάσω.
Φιλώ το χέρι σου, φιλώ τον ώμο τον δεξό σου, φιλώ τον ώμο το ζερβό σου. Παππού, καλώς σε βρήκα…»

« Όπου και να ταξιδέψω  η Ελλάδα με πληγώνει …» σημειώνει ένας άλλος μεγάλος Έλληνας, ο Γ. Σεφέρης.

« Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πεισμώνει …» σκέφτομαι …

Και το δεύτερο δώρο αποτελούσε πίνακας αποτυπωμένος σε μουσαμά του El Greco με τίτλο « Ο Ιησούς εκδιώκει τους εμπόρους από το Ναό»,

συνοδευόμενο από το παρακάτω κείμενο στα αγγλικά:

 Δομήνικος Θεοτοκόπουλος,

Ο Ιησούς εκδιώκει τους εμπόρους από το Ναό

 Ιω 2, 14: Όταν ήρθαν πάλι στα Ιεροσόλυμα , μπήκε ο Ιησούς στον Ναό…

Μέσα στον περίβολο του ιερού (Ναού) βρήκε αυτούς που πουλούσαν βόδια, πρόβατα και περιστέρια για τις θυσίες, και τους αργυραμοιβούς καθιστούς πίσω από τους πάγκους. Τότε έφτιαξε ένα μαστίγιο από σχοινιά και τους έβγαλε όλους έξω από τον περίβολο του Ναού, μαζί και τα πρόβατα και τα βόδια, και έριξε καταγής τα νομίσματα των αργυραμοιβών, και αναποδογύρισε τους πάγκους. Και είπε σε αυτούς που πουλούσαν τα περιστέρια: ¨Πάρτε τα αυτά από εδώ, μην κάνετε εμπορικό κατάστημα το σπίτι του Πατέρα μου¨.

  Ο Χριστός καταγγέλλει με το δικό του τρόπο την εμπορευματοποίηση της λατρείας, που γινόταν με την ανοχή και την άδεια της θρησκευτικής ηγεσίας αποφέροντας μεγάλα κέρδη στον αρχιερέα, τους ιερείς και τους άλλους παράγοντες του Ναού. Απαιτεί να ξαναγίνει ο Ναός χώρος αληθινής λατρείας, προσευχής και διδαχής. Ζητάει να επανέλθει η αυθεντική πνευματικότητα στο «σπίτι του Πατέρα Του». Στον καινούριο κόσμο της Βασιλείας του Θεού, η λατρεία δεν έχει σχέση με χρηματισμούς, εμπόριο και εκμετάλλευση του θρησκευτικού συναισθήματος των πιστών. Ο Ιησούς είναι επικίνδυνος  και αυτό δεν αρέσει στην ηγεσία της εποχής του αλλά και σε κάθε εξουσία διαχρονικά. Η εξόντωσή του είναι θέμα χρόνου όπως και η «εξόντωση» των ανατρεπτικών ιδεών του και των υποστηρικτών τους μέσα στην ιστορία .

Είναι τυχαίο που σπάνια ακούμε στα κηρύγματα για την εκδίωξη των εμπόρων από το Ναό;

Είναι τυχαίο που σπανίζει στους ναούς μας η αναπαράσταση αυτής της εκδίωξης;

El Greco (Domenico Theotokopouli), Christ Driving the Money Changers from the Temple

(La expulsión de los mercaderes), 1568, National Gallery of Art, Washington, D.C. (US).

Oil on panel, 65x83cm

Έτσι επιτεύχθηκαν δυο στόχοι: ο ένας να γνωρίσουν οι εταίροι μας τον μεγάλο Έλληνα και ο δεύτερος, να χρησιμοποιήσουμε για τον παραπάνω στόχο θέματα και αντικείμενα που αποτελούν, κατά κάποιο τρόπο, «Money matters».

Με ένα απόλυτα προσηλωμένο στους στόχους πρόγραμμα φιλοξενίας, οργανωμένο σε κάθε λεπτομέρειά του, υποδέχθηκαν τους συμμετέχοντες, εκπαιδευτικούς και μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας καθώς και τους υπόλοιπους εταίρους, η Ισπανική ομάδα Erasmus+ και το σχολείο “ Colegio Santo Angel de la Guarda”  στη Μαδρίτη, από τις 25 Φεβρουαρίου έως τις 2 Μαρτίου 2018.

Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του «Erasmus+» με τίτλο «Money Matters» που υλοποιείται με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπό την ομπρέλα του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) και τη χώρα μας εκπροσωπεί το Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας .

Μαθητές και εκπαιδευτικοί είχαν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε πλήθος εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων (παρουσιάσεις σχολείων, νομισματικής ιστορίας χωρών, γνωριμία με τα τεχνικά χαρακτηριστικά των ευρώ, παρακολούθηση-διδασκαλία Φλαμένκο, δημιουργία νομισμάτων ευρώ για την Πολωνία και Ρουμανία,- που δεν έχουν, με βάση ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα, τρισδιάστατες δημιουργίες και εκτυπώσεις …) καθώς και σε εκπαιδευτικές επισκέψεις τόσο σε σχέση  με το αντικείμενο του προγράμματος (Real Casa de la Moneda στη Μαδρίτη και στη Σεγκόβια, ) αλλά και τουριστικού-πολιτιστικού ενδιαφέροντος (ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο της Μαδρίτης, στο «Museo del Prado» και τον “El Greco”, στο «Museo Reina Sofía», στην «La plaza de toros de Las Ventas» …).

Αξίζει να τονιστεί ότι κατά τη διάρκεια τέτοιων συναντήσεων οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν καινούριους τόπους, διαφορετικές κουλτούρες και πολιτισμούς, διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα άλλων χωρών, να αναπτύξουν εκπαιδευτικές δεξιότητες, να συμβιώσουν με ευρωπαίους συνομήλικους τους  με παρόμοια ενδιαφέροντα, ανησυχίες, όνειρα και προσδοκίες, να εμπλακούν στην καθημερινότητα ευρωπαίων πολιτών, να αποκτήσουν εμπειρίες και βιώματα που ανοίγουν τον πνευματικό και κοινωνικό ορίζοντα, που τους καθιστούν πολίτες με γνώση, εμπειρίες και άποψη.

Το Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας, εδώ και αρκετά χρόνια και με πολλές συμμετοχές σε ευρωπαϊκά προγράμματα (Comenius, Erasmus+, E-twinning), σταθερά προσηλωμένο προς αυτές τις προτεραιότητες και κατευθύνσεις, παλεύει καθημερινά, ώστε να ανταποκρίνεται στις μεγάλες απαιτήσεις της συμμετοχής σε τέτοια προγράμματα.

ΑΛΚΥΟΝΙΔΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΔΡΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ ERASMUS+

Επιστρέφοντας από τη διακρατική συνάντηση του προγράμματος “MONEY MATTERS”, οργανώθηκε με τη φροντίδα της εκπαιδευτικού και μέλους της Παιδαγωγικής Ομάδας ERASMUS + του σχολείου μας, κας Παλασίδου Αναστασίας μια παρουσίαση της χώρα επίσκεψης και συντονίστριας του προγράμματος, Σλοβακίας.

Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να δουν πλήθος φωτογραφιών (πατήστε εδώ) που αφορούσαν το σχολείο Pazmany Peter Gymnazium , τους μαθητές του και τις δραστηριότητες που αναπτύσσουν, την πόλη Nove Zamky, την πρωτεύουσα της χώρας Μπρατισλάβα, τα εκθέματα και τους διαδραστικούς χώρους για τα νομίσματα της χώρας και το ευρώ της Κεντρικής τους τράπεζας, καθώς επίσης, να έρθουν σε επαφή με πτυχές της ιστορίας, της φυσικής ομορφιάς, της γαστρονομίας και της οικονομικής ανάπτυξης  της χώρας.

Επιλέγοντας φωτογραφίες από την επίσκεψη, αναζητώντας πληροφορίες στο διαδίκτυο, καταγράφοντας τις εντυπώσεις τους για τη Σλοβακία, μια χώρα με έντονες αλλαγές και ανακατατάξεις στο πρόσφατο παρελθόν της, συγκέντρωσαν το υλικό ενός πίνακα που περιείχε όλες αυτές τις πληροφορίες και το τοποθέτησαν σε ειδικό χώρο, όπου θα τοποθετηθούν και τα στοιχεία γνωριμίας των άλλων χωρών-εταίρων του προγράμματος.

ΑΛΚΥΟΝΙΔΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΔΡΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ ERASMUS+

Μια ιδιωτική εμπορική επιχείρηση είχαν την ευκαιρία μαθητές των μεγάλων τάξεων του Δημοτικού σχολείου Κουλούρας να επισκεφθούν και να γνωρίσουν τον τρόπο λειτουργίας της στα πλαίσια του προγράμματος ERASMUS+ με τίτλο “MONEY MATTERS”.

Η ξενάγηση στο χώρο έγινε από τον υπεύθυνο πωλήσεων της επιχείρησης. Για το οικονομικό πλαίσιο λειτουργίας της επιχείρησης μίλησε στα παιδιά με όσο το δυνατό απλούστερο και κατανοητό λόγο ο υπεύθυνος του Λογιστηρίου. Οι μαθητές είχαν τη δυνατότητα  να πληροφορηθούν για τις διαδικασίες έναρξης και χρηματοδότησης μιας επιχείρησης, για το αρχικό κεφάλαιο, για τη δυνατότητα λήψης δανείων, για τις αγορές, τις πωλήσεις, τα κέρδη, τις ζημίες, τη μισθοδοσία των υπαλλήλων, τα έξοδα λειτουργίας, για τις έννοιες έσοδα-έξοδα καθώς και για την τήρηση λογιστικών βιβλίων, για τις υποχρεώσεις της απέναντι στην πολιτεία και το κράτος (φορολογία), τους εργαζόμενους (μισθοδοσία, ασφάλιση, άδειες …)

Τέλος έγινε αναφορά για τις δυνατότητες που έχουν παρόμοιες επιχειρήσεις αξιοποίησης προγραμμάτων και κονδυλίων που προέρχονται από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προορίζονται για την αξιοποίηση, ανάπτυξη και επέκταση των εργασιών τους, βελτίωση των υποδομών και αντικατάσταση και εκσυγχρονισμό των μηχανημάτων τους.

Ολοκληρώνοντας την επίσκεψή μας, οι μαθητές απόλαυσαν τα κεράσματα που τους προσφέρθηκαν (χυμοί και γλυκίσματα) στο εξαιρετικής θέας μπαλκόνι του γραφείου του ιδιοκτήτη και διευθυντή της επιχείρησης, κάνοντας κάποιοι , μάλιστα, κατάληψη της θέσης του διευθυντή της εταιρείας, έστω και για ένα λεπτό φωτογραφικής απαθανάτισης.

ΑΛΚΥΟΝΙΔΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΔΡΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ ERASMUS+

Μια ξεχωριστή επίσκεψη πραγματοποίησαν οι μαθητές της Ε΄& Στ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας στο κατάστημα της Τράπεζας Πειραιώς, στη Βέροια, στα πλαίσια του προγράμματος ERASMUS+ με τίτλο “MONEY MATTERS”.

Πριν την επίσκεψη, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την παλιά καλή ελληνική ταινία «Μια ζωή την έχουμε»  το σενάριο της οποίας βασίζεται σε ένα λογιστικό λάθος ενός ταμία μιας τράπεζας … (γι’ αυτό και στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, ήταν έκδηλη η αγωνία των μαθητών μέσω των ερωτημάτων τους για το τι γίνεται σε περίπτωση λάθους του ταμία).

Τα παιδιά συνοδευόμενα απ’ τους υπεύθυνους συνοδούς εκπαιδευτικούς και τον Διευθυντή του σχολείου, έτυχαν υποδοχής από την Προϊσταμένη του καταστήματος κα Κούγια, η οποία με υπομονή και απλό λόγο παρουσίασε τα τμήματα της τράπεζας και τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται. Παρουσίασε και εξήγησε τη λειτουργία των μηχανημάτων  και της ηλεκτρονικής υποστήριξης, που όπως η ίδια είπε σιγά-σιγά αντικαθιστούν το ανθρώπινο δυναμικό. Έκανε επίσης, μια περιγραφή των ικανοτήτων, δεξιοτήτων και γνώσεων που πρέπει να έχει κανείς για να αποτελεί μέλος του προσωπικού μιας τράπεζας, τόσο σε επίπεδο υποστήριξης όσο και ανάπτυξης. Με την άδεια του διευθυντή της Τράπεζας, η κα Κούγια ξενάγησε στη συνέχεια τους μαθητές στα υπόγεια του καταστήματος και τους έδειξε την ¨καρδιά¨ του συστήματος (ψηφιακό κέντρο) καθώς και τα απόκρυφά του (θυρίδες …).

Κατόπιν οι μαθητές επισκέφθηκαν το γραφείο του Διευθυντή του καταστήματος ο οποίος πρόθυμα απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις και απορίες τους. Μέσα από την οθόνη του υπολογιστή τους παρουσίασε τους χώρους που κανείς δεν μπορεί να έχει πρόσβαση (θησαυροφυλάκιο). Τους μίλησε για τις δραστηριότητες που αναπτύσσει το συγκεκριμένο κατάστημα, για τη συνεργασία με τον αγροτικό τομέα, – μιας και το σύνολο σχεδόν των μαθητών προέρχονται από αγροτικές οικογένειες που έχουν συναλλαγές με τη συγκεκριμένη τράπεζα, για τα προγράμματα που έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν οι αγρότες, τις επιδοτήσεις, χρηματοδοτήσεις κ.λ.π.

Μετά τις απαραίτητες αναμνηστικές φωτογραφίες και αφού έκαναν χρήση γνωριμίας των μηχανημάτων της Τράπεζας (ανάληψη από ΑΤΜ) οι μαθητές έφυγαν καταγοητευμένοι και ενθουσιασμένοι από το κατάστημα της Τράπεζας Πειραιώς.

Η Διεύθυνση του σχολείου ευχαριστεί θερμά τον Διευθυντή του καταστήματος κο Παπαδόπουλο και την Προϊσταμένη κα Κούγια, καθώς και όλο το προσωπικό της τράπεζας, που αν και εν λειτουργία, η φιλοξενία και η ξενάγηση ήταν τόσο εξαιρετική, αποτέλεσμα της οποίας πολλοί μαθητές κατά τη διάρκεια της επιστροφής δήλωναν ότι θα ήθελαν να εργάζονται εκεί.

ΑΛΚΥΟΝΙΔΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΔΡΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ ERASMUS+

Τους χώρους της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Βέροιας επισκέφθηκαν μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας στα πλαίσια της εβδομάδας δράσεων και επισκέψεων του προγράμματος ERASMUS+ με τίτλο “MONEY MATTERS” που υλοποιούν μαζί με πέντε εταίρους ισάριθμων ευρωπαϊκών σχολείων.

Στόχος της επίσκεψης ήταν οι μαθητές να αποκτήσουν δεξιότητες που αφορούν την επίσκεψη στη βιβλιοθήκη, τη στοχευμένη αναζήτηση, την επιλογή και το δανεισμό βιβλίων, περιοδικών και όχι μόνο, ανάλογα με το αντικείμενο ενδιαφέροντος και μελέτης που τους απασχολεί.

Στη συγκεκριμένη επίσκεψή μας το αντικείμενο μελέτης ήταν τα χρήματα, τα νομίσματα, η οικονομία. Οι μαθητές είχαν τη δυνατότητα να αναζητήσουν τα ράφια με τα βιβλία οικονομικού περιεχομένου, να περιπλανηθούν στις ράχες των βιβλίων διαβάζοντας τίτλους και συγγραφείς, να ξεφυλλίσουν αρκετά από αυτά και τέλος να δανειστούν ορισμένα που σε συνεργασία με τους υπεύθυνους συνοδούς εκπαιδευτικούς έκριναν ότι θα τους χρησιμεύσουν στην υλοποίηση και τις δραστηριότητες του προγράμματος “MONEY MATTERS”.

Την ευθύνη της υποδοχής, της φιλοξενίας  και της ξενάγησης στους χώρους της βιβλιοθήκης καθώς και της παρουσίασης του τρόπου λειτουργίας και των δυνατοτήτων της ανέλαβε η κα Τολίκα, την οποία ευχαριστούμε ιδιαίτερα.

Η τιμή της φιλοξενίας και ξενάγησής μας στους χώρους της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Βέροιας είναι εξαιρετική αν αναλογιστούμε το μέγεθος της καταξίωσης («Access to Learning Award-Βραβείο Πρόσβασης στη Γνώση» του  ιδρύματος «Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς») και προσφοράς αυτού του χώρου στην εκπαίδευση, τον πολιτισμό, τη γνώση, στην τοπική κοινωνία και τους πολίτες της.

ΑΛΚΥΟΝΙΔΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΔΡΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ ERASMUS+

Το Βυζαντινό Μουσείο Βεροίας, το οποίο στεγάζεται σε ένα παλιό βιομηχανικό κτίριο των αρχών του 20^ου αιώνα, του υδροκίνητου αλευρόμυλου του Στέργιου Μάρκου, επισκέφτηκαν οι μαθητές του Δημοτικού σχολείου Κουλούρας στα πλαίσια του προγράμματος ERASMUS+ με τίτλο “MONEY MATTERS” .

Στο Μουσείο, εκτός των άλλων σημαντικότατων εκθεμάτων που αποτελούν το πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής της Βέροιας των βυζαντινών, μεταβυζαντινών και οθωμανικών χρόνων, φιλοξενείται και μια ενδιαφέρουσα συλλογή νομισμάτων αυτής της περιόδου καθώς και ένας χάρτης των νομισματοκοπείων που λειτουργούσαν στην ευρύτερη περιοχή κατά την ίδια περίοδο.

Οι μαθητές είχαν τη δυνατότητα να συλλέξουν πλήθος πληροφοριών και να μάθουν σχετικά με τη βυζαντινή ιστορία της Βέροιας, το ρόλο των χρημάτων πιστών χορηγών και δωρητών στην ανοικοδόμηση τόσο μεγάλου αριθμού βυζαντινών εκκλησιών (σώζονται ως τις ημέρες μας περίπου 40 απ’ αυτές) μέσα βέβαια, από τις πληροφορίες που δίνονται από τα νομίσματα που βρέθηκαν και χρονολογούνται από την εποχή των Αλέξανδρου Α και Γ, του Κάσσανδρου κ.α., στην ¨αγορά¨ που προσδιορίζεται κάτω από την εκκλησία του πολιούχου της πόλης Αγίου Αντωνίου.

Πληροφορήθηκαν για την απεικόνιση των νομισμάτων εκείνης της εποχής κατά την οποία κυριαρχούσε η μορφή του αυτοκράτορα καθώς και τα σύμβολα του Χριστιανισμού (λάβαρο με το Χριστόγραμμα, σταυροφόρος σφαίρα ).

Τέλος, έγινε μια αναγωγή της εποχής εκείνης και της νομισματικής της κατάστασής της με το σήμερα και την Ευρωπαϊκή Ενοποίηση. Κι αυτό γιατί η νομισματική οικονομία της μεγάλης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας είχε ανάγκη από ένα ασφαλές και κοινά αποδεκτό μέσο για τις συναλλαγές της, δηλαδή ένα σταθερό νόμισμα. Τη σημασία του σταθερού νομίσματος επέβαλε η γραφειοκρατική δομή της Δημόσιας Διοίκησης και του έμμισθου στρατού.

Η ύπαρξη ενός σταθερού και κοινού νομίσματος για τη φορολογία του πληθυσμού που θα επέτρεπε τη σταθερή μισθοδοσία  του στρατού και την απρόσκοπτη λειτουργία της γραφειοκρατικής μηχανής ήταν κάτι περισσότερο από αναγκαία. Σ’ αυτή την περίοδο τα νομίσματα που κυκλοφορούσαν (χρυσά, αργυρά, χάλκινα) πραγματοποιούσαν όλους τους ρόλους του σύγχρονου χρήματος: δωρίζονται, κερδίζονται με εργασία ή παροχή υπηρεσιών, δαπανώνται για συναλλαγές, αποθησαυρίζονται, επενδύονται, δανείζονται εντόκως, φορολογούνται, κατάσχονται …

Μια πολύ ενδιαφέρουσα επίσκεψη λοιπόν,  η οποία ανέδειξε για μια ακόμη φορά την αξία της βιωματικής μάθησης και την κατανόηση της Ιστορίας μέσα από όρους και συνθήκες σύγχρονης καθημερινότητας και αναγωγών.