Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας

Μια γεύση από την αφήγηση παρακολουθείστε στο σύνδεσμο: https://youtu.be/2OWI9YrkL-c

 

Η Αυλαία του 7ου Δεκέμβρη των παραμυθιών, του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας έκλεισε μ’ ένα παραμύθι στη Γλώσσα του Ρουμλουκιού, στη Γλώσσα του Ελληνότοπου, του τόπου που περιλάμβανε τα χωριά του κάμπου της Βέροιας που διασχίζει ο ποταμός Αλιάκμονας ως το Λουδία και τον Θερμαϊκό καθώς και τα χωριά στις παρυφές των Πιερίων. Στα χωριά του Ρουμλουκιού, φυσικά, ανήκει και η Κουλούρα.

 

Καλεσμένος του Σχολείου ο ερευνητής της Τοπικής Ιστορίας και ακάματος εργάτης Διατήρησης της Μνήμης, ο κος Αχιλλέας Τσιάρας.

 

Ένας από τους ανθρώπους του τόπου μας που οφείλουμε βαθειά ευγνωμοσύνη για το έργο τους σ’ αυτή την προσπάθεια διατήρησης, οι οποίοι, πέρα από την επαγγελματική τους απασχόληση, από αγάπη και μεράκι ασχολήθηκαν και ασχολούνται με την καταγραφή της προφορικής μας παράδοσης, -όπως παραμύθια, τραγούδια και χοροί, ήθη και έθιμα, τοπικές διάλεκτοι και λοιπές τοπικές παραδόσεις- παραδόσεις και μνήμες που θα είχαν χαθεί αν ευαίσθητοι και φιλότιμοι άνθρωποι σαν και τον καλεσμένο μας, σαν τον κο Μελίκη, τον κο Μοσχόπουλο, τον κο Δελιόπουλο και άλλων (ενδεικτικές οι αναφορές) δεν κάθονταν με ιδιαίτερη υπομονή να τα καταγράψουν.

 

Μικρή συμβολή σ’ αυτή την προσπάθεια και μάλιστα με αποδέκτες τα μικρά παιδιά ήταν και η δική μας ένταξη «του Χαμένου», ενός παραμυθιού στη Γλώσσα του Ρουμλουκιού, στον 7ο Δεκέμβρη της Πολυγλωσσίας, ώστε να ακουστούν λέξεις και ¨μασλάτια¨ των ανθρώπων του τόπου μας, των ανθρώπων που διατήρησαν τα ¨αντέτια¨ τους, την ίδια γλώσσα, την ίδια ενδυμασία , κοινά ήθη και έθιμα για αιώνες υπό τον τουρκικό ζυγό.

 

Ο κος Τσιάρας, με μια αφήγηση άμεση, ζωντανή και αυθεντική στο περιεχόμενό της, χρησιμοποίησε πληθώρα λέξεων της τοπικής μας διαλέκτου, έκανε, συχνά, διαφωτιστικές επεξηγήσεις και εκφράσεις αλλά, ως βαθύς γνώστης του συνολικού πολιτισμικού πλαισίου, προχώρησε και σε πολλές λαογραφικές προεκτάσεις.

 

Το συμπέρασμα; Ένας πολύτιμος γλωσσικός θησαυρός, που κοσκινίστηκε επί αιώνες στο λαϊκό χρυσωρυχείο, και που τον χαίρονται πια και τον μιλούν ολοένα και λιγότεροι, ένα γλωσσικό ιδίωμα που πηγάζει από την κοινοτική μας παράδοσή, έχει ανάγκη ενεργούς προβολής και χρήσης. Η αξία του θησαυρού αυτού πολλαπλασιάζεται, όταν ο θησαυρός διαιρείται, όταν γίνεται κτήμα των πολλών, όταν επανασυνδέει τις γενεές, όταν φωτίζει το μέλλον με την απλότητα, την πείρα και τη σοφία των προγόνων μας. Κι εδώ η παιδεία, εδώ το σχολείο , μπορεί να παίξει το ρόλο του. Χωρίς να περιμένει ένταξη σε Αναλυτικά προγράμματα και εγκυκλίους. Υπάρχει και το πεδίο της άτυπης εκπαίδευσης το οποίο μπορούμε με γνώση, αγάπη και μεράκι να εμπλουτίσουμε και να υπηρετήσουμε, εμείς, οι δάσκαλοι.

 

Σ’ αυτά τα πλαίσια, μετά την αφήγηση του Παραμυθιού ακολούθησε μια εκτενής αναφορά στα ήθη και έθιμα των Χριστουγέννων, έγινε παρουσίαση, από μαθήτριες του σχολείου ενός εθίμου (συκότουρτα ή χριστόψωμο) κάνοντας χρήση της ντοπιολαλιάς, ακούστηκαν παραδοσιακά κάλαντα της περιοχής μας.

Στην εκδήλωση εντάχθηκαν, διαδικτυακά, και μαθητές, μαθήτριες και εκπαιδευτικοί του Δημοτικού Σχολείου Διαβατού-Μέσης, εμπλουτίζοντάς τη με παραδοσιακά κάλαντα και από άλλες περιοχές της χώρας μας (Θράκη, Χίος …) και ανταλλάσοντας χριστουγεννιάτικες ευχές. Υπενθυμίζουμε ότι το Δημοτικό Σχολείο Διαβατού-Μέσης συμπεριλαμβάνεται στην κοινοπραξία Erasmus+, στα πλαίσια της Διαπίστευσης που κατέχει το Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας και μαζί υλοποιούν δραστηριότητες (επιμορφωτικές, ευρωπαϊκές μετακινήσεις και επί τόπου παρακολουθήσεις διδασκαλιών σε ξένα σχολεία, ανταλλαγή μαθητών …) καθώς και κοινές δράσεις προβολής, διάχυσης αλλά και ενσωμάτωσης των αποτελεσμάτων αυτής της συνεργασίας.

 

Η ολοκλήρωση της εκδήλωσης δεν θα μπορούσε να κλείσει παρά μόνο με παραδοσιακούς χορούς, αφού θα ήταν ατόπημα, αν δεν αξιοποιούσαμε την σημαντική ιδιότητα του καλεσμένου μας, κου Τσιάρα, αυτή του Χοροδιδάσκαλου, μια ιδιότητα και μια αξία που τη συνοδεύει, στέλνοντάς τον, συχνά, σε κάθε άκρη της Γης (σε λίγες μέρες αναχωρεί για την Αμερική) παρουσιάζοντας και διδάσκοντας τους χορούς της χώρας μας σε ομογενείς Έλληνες 3ης και 4ης … γενιάς, συμβάλλοντας στη διατήρηση του ομφάλιου λώρου όλων με τη Μητέρα Πατρίδα.

Η Διεύθυνση του Σχολείου ευχαριστεί τον κο Τσιάρα για την παρουσία του στο Σχολείο μας. Παρουσίες σαν κι αυτή προσθέτουν ποιότητα και εγκυρότητα στο περιεχόμενο των δράσεών μας καθώς και κύρος στη λειτουργία και τις επιλογές του σχολείου μας.

 

Η Διεύθυνση του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας ευχαριστεί θερμά την κα Όλγα Κουτμηρίδου-Μεταξά, για την μεγάλη τιμή που μας έκανε να παρευρεθεί στην εκδήλωση-αφιέρωμα στα Ποντιακά Παραμύθια και τη Γλώσσα του Πόντου, εμπλουτίζοντας τον «7ο Δεκέμβρη των παραμυθιών» με θησαυρίσματα Ποντιακής-Λαϊκής Παράδοσης και θραύσματα Μνήμης.

Πάρτε μια γεύση στον σύνδεσμο: https://youtu.be/l2EIOdqPbsU

 

(Το κείμενο που ακολουθεί είναι από τον pliroforiodotis.gr και τους Μαρία Τριγώνη-Αντώνη Χατζηκυριακίδη, τους οποίους ευχαριστούμε θερμά)

 

Μια ξεχωριστή εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 18 Δεκεμβρίου 2024, στις 10 το πρωί, στο Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας, στο πλαίσιο του θεσμού του «Δεκέμβρη των Παραμυθιών» και της Στοχοθεσίας του προγράμματος Erasmus+. Τα παιδιά και οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να βιώσουν ένα μοναδικό πολιτιστικό ταξίδι μέσα από ένα παραδοσιακό παραμύθι των Ρομά στη γλώσσα τους (μία από τις διαλέκτους της), με οδηγό την εξαιρετική και επικοινωνιακή κα Στέλλα Φεζουλά – Σίσκου .

 

Με το ζεστό κάλεσμα «Εισινέ’ κα να σινέ…», το σχολείο άνοιξε τις πόρτες του σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς, με στόχο την ανάδειξη της γλωσσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς των Ρομά.

 

Η αφήγηση του παραμυθιού, με τις ρίζες της στην παράδοση και τη ζωντανή προφορική κουλτούρα των Ρομά, πρόσφερε στιγμές μαγείας και συγκίνησης σε όλους όσους παραυρέθηκαν.

 

Ακολούθησαν εικαστικές-γνωστικές δραστηριότητες, με την ευθύνη των εκπαιδευτικών του Σχολείου , στηριγμένες σε υλικό που τους παραχώρησε η κα Γεωργία Καλπαζίδου, Φιλόλογος, Γλωσσολόγος, με καταγωγή Ρομά, και ειδίκευση στους τομείς της Εκπαίδευσης και της Κοινωνικής Ένταξης , ιδρυτικό μέλος της Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας REYMA που έχει ως αντικείμενο το σχεδιασμό και την υλοποίηση παρεμβάσεων για την πρόληψη και καταπολέμηση του φαινομένου της μαθητικής διαρροής.

 

Η σημασία του παραμυθιού

 

Τα παραμύθια των Ρομά δεν είναι απλώς ιστορίες• είναι κομμάτια μιας πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς που περνά από γενιά σε γενιά. Οι αφηγητές τους διατηρούν ζωντανή τη γλώσσα, την ταυτότητα και τα ήθη ενός λαού που πάντα είχε βαθιά σχέση με τη μουσική, τον λόγο και τη φαντασία. Μέσα από την αφήγηση, τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με τη μαγεία αυτών των ιστοριών και γνώρισαν μια διαφορετική πολιτισμική προοπτική.

 

Το σχολείο ως γέφυρα πολιτισμών

 

Το Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας, πιστό στην εκπαιδευτική του αποστολή του, πρωτοστατεί σε δράσεις που προωθούν τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και την ισότητα. Το πρόγραμμα του «7ου Δεκέμβρη των παραμυθιών», που εντάσσεται στα πλαίσια υλοποίησης της Στοχοθεσίας της Διαπίστευσης Erasmus+ του σχολείου, στοχεύει στη γνωριμία και την αποδοχή διαφορετικών πολιτισμών, αναδεικνύοντας τη δύναμη του παραμυθιού ως εργαλείου επικοινωνίας και ενότητας.

Ήδη ακούστηκαν παραμύθια στην Αλβανική, την Κινέζικη, τη Νοηματική, τη Ρομανί και ακολουθούν στην Ποντιακή και Ρουμλουκιώτικη (ντοπιολαλιά). Όλες σε σχέση με τη σύνθεση του μαθητικού δυναμικού του σχολείου αλλά και σε σχέση με τη θεματική στοχοθεσία του φετινού Δεκέμβρη που αφορά έννοιες όπως Εθελοντισμός, Αλληλεγγύη, Προσφορά, Αποδοχή, Συνύπαρξη, Ενσυναίσθηση.

Οι εκδηλώσεις είναι ανοιχτές σε όλους, με την ελπίδα να δημιουργήσουν γέφυρες κατανόησης, αλληλεγγύης και σεβασμού στη διαφορετικότητα.

Μέσα από τη δύναμη της γλώσσας και του λόγου, το σχολείο γίνεται τόπος συνάντησης των παραδόσεων, ενθαρρύνοντας μικρούς και μεγάλους να ακούσουν, να νιώσουν και να ταξιδέψουν σε έναν κόσμο γεμάτο ιστορίες και αξίες.

Στα πλαίσια της Ένταξης, της Πολυμορφίας και της Πολυγλωσσίας της κοινωνίας στην οποία ζούμε, στο φετινό Δεκέμβρη των Παραμυθιών του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας και στα πλαίσια του θεματικού του περιεχομένου εντάχθηκε και ένα παραμύθι στη Νοηματική Γλώσσα.

Η Νοηματική Γλώσσα, είναι μια γλώσσα που δεν εκφράζεται με τη φωνή όπως η ομιλούμενη αλλά με τη κίνηση και μορφή των χεριών, την έκφραση του προσώπου, τις κινήσεις του σώματος. Έχει τους δικούς της γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες που τη διαφοροποιούν σε μεγάλο βαθμό από την ομιλούμενη.

Είναι πολύ σημαντικό, οι μαθητές να γνωρίζουνε ότι η διαφορετικότητα είναι μέρος της κοινωνίας στην οποία ζούνε. Όπως υπάρχουν άνθρωποι ψηλοί και κοντοί, με καφέ ή με πράσινα μάτια, με φακίδες ή όχι, υπάρχουν και άνθρωποι με αισθητηριακές ή κινητικές αναπηρίες, άνθρωποι που μειονεκτούν νοητικά ή παρουσιάζουν αναπτυξιακές ή άλλες διαταραχές. Κι αυτά θα πρέπει να τα γνωρίζουν από μικρά τα παιδιά, ώστε να μην υπάρχει αμηχανία στην επαφή τους με άτομα που συνοδεύονται από λογιών αναπηρίες. Να μην δυσκολεύονται ακόμα και στις λέξεις που θα βρουν για να εκφραστούν για την αναπηρία που αντικρίζουν. Η σωστή ενημέρωση και η υιοθέτηση μίας κουλτούρας αποδοχής της διαφορετικότητας αποτελεί ουσιαστικό βήμα για την άρση αδέξιων χειρισμών και τελικά την καταπολέμηση των διακρίσεων.

Σ’ αυτά τα πλαίσια με διευρυμένα ερεθίσματα, εμπειρίες και εικόνες, με στόχο την καλλιέργεια στάσεων και θέσεων, εντάχθηκε στον 7ο Δεκέμβρη των Παραμυθιών και ένα παραμύθι στη Νοηματική Γλώσσα, το Παραμύθι «Το δέντρο που έδινε».

Το παραμύθι παρουσίασε η Ελένη Γεωργιάδου, Νοσηλεύτρια και Διερμηνέας Νοηματικής Γλώσσας κερδίζοντας το ενδιαφέρον των μαθητών.

Σε δράσεις που ακολούθησαν, τα παιδιά κλήθηκαν να παρουσιάσουν λέξεις που κατάλαβαν από το παραμύθι, σχημάτισαν με τα χέρια τους το αλφάβητο στη νοηματική και γράψανε με τον ίδιο τρόπο λέξεις Κουλούρα, Αγάπη, σχολείο κ.λ.π.

Παίξανε επίσης, παντομίμα με κάρτες και συσχέτισαν λέξεις με κινήσεις στη νοηματική γλώσσα.

Ένα παιδί από κάθε τάξη έδινε μια λέξη στη διερμηνέα, αυτή την παρουσίαζε στη Νοηματική και οι μαθητές προσπαθούσαν να τη μαντέψουν.

Τέλος, όλοι μαζί, τραγούδησαν το τραγούδι «Χέρια που μιλάνε» με τη συνοδεία κιθάρας, σε στίχους και βίντεο προσαρμοσμένα στη στοχοθεσία του «Δεκέμβρη¨ και την ευθύνη του Μουσικού Νεστορόπουλου Μερκούριου..

Μια πολύ συγκινητική και ταυτόχρονα ουσιαστική συνάντηση επιφύλασσε η εκδήλωση του 7ου Δεκέμβρη των παραμυθιών και της φιλοξενίας στο Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας της κας Ειρήνης Αναγνώστου Κελεπούρη, συγγραφέα-ψυχολόγου και της Ελένης Γεωργιάδου-Στεφανάκη, Προέδρου του Συλλόγου Μέριμνας Ατόμων με Αυτισμό (ΜΑμΑ).

Μια μέρα επαφής και γνωριμίας με τα παιδιά στο φάσμα του Αυτισμού, μέσα από το εξαιρετικό παραμύθι «Το βάζο με τα μοναχικά μπισκοτάκια», ένα παραμύθι για τα παιδιά στο φάσμα του Αυτισμού, Στα πλαίσια του 7ου Δεκέμβρη των παραμυθιών και της Στοχοθεσίας της Διαπίστευσης Erasmus+.

Η κα Αναγνώστου, παλιά φίλη και συνεργάτης του Σχολείου, με ¨βαριές¨ σπουδές¨ και πλούσια και πολύχρονη εργασιακή εμπειρία στο χώρο της Εκπαίδευσης, της Ψυχολογίας και της Ειδικής Αγωγής, μας μίλησε για τα ¨μοναχικά μπισκοτάκια¨ της. Μια προσπάθεια, που μέσα από τη συγγραφή ενός παραμυθιού, με άπειρη αγάπη, στόχο έχει να ευαισθητοποιήσει πολιτεία, φορείς, κοινωνία, εκπαιδευτικούς, γονείς, παιδιά και να πείσει ότι η διαφορετικότητα και η ποικιλομορφία χρειάζονται σεβασμό και εκτίμηση κι αυτή με τη σειρά της προσθέτει πλούτο στις σχέσεις των ανθρώπων. Εκτός της επιστημονικής πληρότητας της κας Αναγνώστου, την ίδια χαρακτηρίζει κυρίως η λέξη Άνθρωπος, για αυτό και δεν θα μπορούσε αλλιώς, παρά μονάχα να προσφέρει όλα τα δικαιώματα του παραμυθιού στο Σύλλογο ΜΑμΑ.

Το λόγο πήρε η Πρόεδρος του Συλλόγου ΜΑμΑ, κα Γεωργιάδου-Στεφανάκη, η οποία, με μια αφοπλιστική ειλικρίνεια μας μίλησε για την προσωπική της εμπειρία, για τη ζωή της με τον Φώτη, για το Φως της ζωής της, για τις δυσκολίες αλλά και τις μοναδικές στιγμές που βιώνουν μαζί, για τις αγωνίες και τις ανασφάλειες του ¨Αύριο¨ για αυτά τα παιδιά, όταν θα πάψει η φροντίδα από το συγγενικό περιβάλλον (λόγω έλλειψης δομών ένταξης, υποστήριξης και διευκόλυνσης της καθημερινότητάς τους.

Οι δρόμοι του Συλλόγου ΜΑμΑ και του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας αντάμωσαν, φέτος, στο σταυροδρόμι του Εθελοντισμού , της Αλληλεγγύης και της Προσφοράς. Και το αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης, εκτός βέβαια από τη σημερινή συνάντηση παρουσίασης του βιβλίου, θα είναι μια θεατρική παράσταση στηριγμένη στο παραμύθι, οι πρόβες της οποίας, εδώ και καιρό, πραγματοποιούνται από τους μαθητές και τις μαθήτριες του Δ. Σχ. Κουλούρας με επικεφαλής τη ¨διά βίου δασκάλα¨ του, κα Σοφία Παυλίδου (για την παράσταση αυτή θα γίνει αναφορά στην ώρα της: Μάρτιο του 2025).

Ακολούθησε μαγειρική. Μαθητές, μαθήτριες, εκπαιδευτικοί, γονείς ζύμωσαν, έπλασαν, έψησαν μπισκοτάκια και κουλουράκια. Όλο το πακέτο, πλούσια διακοσμημένο με σχέδια και ευχές των παιδιών θα παραδοθεί στο Γηροκομείο Βέροιας, ακουμπώντας, λίγη από τη γλύκα τους στις ψυχές των ηλικιωμένων κατοικούντων.

Η Διεύθυνση του Σχολείου, με ευγνωμοσύνη ευχαριστεί όλους όσους συμβάλουν στην υλοποίηση αυτών των δράσεων, δράσεων που μας ¨ψηλώνουν¨ ως ανθρώπους, μαθητές, μαθήτριες, εκπαιδευτικοί, γονείς, τις εκλεκτές προσκεκλημένες, κα Αναγνώστου – Κελεπούρη και Γεωργιάδου Στεφανάκη για την ειλικρινή και ανιδιοτελή προσπάθειά τους αλλά και την ανθρώπινη προσέγγιση ενός τόσο σοβαρού θέματος που δεν γιατρεύεται με φάρμακα παρά μόνο με Αγάπη, Κατανόηση, Επαφή, Αποδοχή και Ενσυναίσθηση.

Ραντεβού στο θεατρικό σανίδι του Χώρου Τεχνών της Βέροιας και …όχι μόνο.