Γνωριμία με τα νομίσματα στη λαϊκή μας παράδοση, τη θρησκεία και τις δοξασίες, μέσα από την επίσκεψή μας στο Εθνογραφικό Μουσείο του Γιώργη Μελίκη, στη Μελίκη Ημαθίας. (στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ με τίτλο ‘Money matters’)
Published 23 Νοεμβρίου 2017Μια μοναδική εμπειρία έζησαν οι μαθητές και εκπαιδευτικοί του Δημοτικού σχολείου Κουλούρας μέσα από την επίσκεψή τους στο Εθνογραφικό και Λαογραφικό Μουσείο του Γιώργη Μελίκη, στη Μελίκη Ημαθίας.
Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+ με τίτλο ‘Money matters’. Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς γιατί αυτή η επιλογή; Πώς δένει το θέμα με τα εκθέματα και τον προσανατολισμό του Μουσείου; Κι όμως, η μοναδική θεματική ευρύτητα του συγκεκριμένου μουσείου και η βαθιά γνώση για τη χρήση των αντικειμένων που εκτίθενται από το δημιουργό και λειτουργό του, Γιώργη Μελίκη, μας έδωσε τη δυνατότητα να αγγίξουμε μια ιδιαίτερη πτυχή του θέματός μας.
Πέρα από τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, τα προβλήματα και τα οφέλη από την ένταξή μας στην ευρωζώνη, πέρα απ’ τις μεγάλη και σημαντική αξία που έχει η νομισματική μας ιστορία, Αρχαία Ελλάδα-Αποικισμός, Μ. Αλέξανδρος-γεωγραφική και πολιτισμική επέκταση, βυζαντινά νομίσματα, φοίνικες Καποδίστρια κ.λ.π., με τα οποία θα ασχοληθούμε στα δυο χρόνια υλοποίησης του προγράμματός μας, η επίσκεψή μας και η ξενάγηση που είχαμε από τον κο Μελίκη, αποτέλεσε για εμάς ευκαιρία να δούμε το χρήμα, το νόμισμα από μια άλλη οπτική ματιά. Τη ματιά της θρησκείας και της θρησκοληψίας, της λαογραφίας και των εθίμων, τη ματιά της παράδοσης. Μιλήσαμε για τα νομίσματα σύμβολα-διαμεσολαβητές στην επαφή μας με το θείο (φυλαχτά, τάματα), για τα νομίσματα που φέρνουν καλοτυχία (τοποθέτησή τους στα θεμέλια των σπιτιών, ρήψη τους σε πηγάδια και συντριβάνια –ακόμη και σήμερα, με τη συνοδεία ευχών),για τα νομίσματα ως κτερίσματα σε τάφους,ακόμη και για το νόμισμα που ακόμη και σήμερα, κάποιοι τοποθετούν στο στόμα των νεκρών, για το νόμισμα ¨πληρωμή¨ στο βαρκάρη της Αχερουσίας, για το νόμισμα και τη θέση του στα ήθη και έθιμα του λαού μας, στους γάμους, στα νιόπαντρα ζευγάρια, Για τη θέση και το ρόλο των νομισμάτων στη διακόσμηση των παραδοσιακών γυναικείων φορεσιών αλλά και των παλικαριών (ρουγκάτσια). Και φυσικά, δεν ακούσαμε μόνο, αλλά, κυρίως, είδαμε. Κατά γενική ομολογία που εκφράστηκε τόσο με τα λόγια των παιδιών αλλά, κυρίως, με τα επιφωνήματά τους και τις εκφράσεις του προσώπου τους, ήταν μια εξαιρετική εμπειρία.
Ο οικοδεσπότης, φιλικός και φιλόξενος, με υπομονή, καλοσύνη, με τον ήπιο και εύστοχο λόγο του άγγιξε τις ψυχές των παιδιών και κέρδισε, για μια ακόμη φορά, το θαυμασμό και την εκτίμηση των δασκάλων του Δημοτικού σχολείου Κουλούρας, με το οποίο, έτσι κι αλλιώς, έχει μόνιμη, ανοιχτή και δημιουργική σχέση και συνεργασία εδώ και χρόνια. Πολύ χρήσιμη και με βαθιά αγάπη και γνώση για το αντικείμενο και η παρουσίαση του συνεργάτη του Μουσείου κου Τσιλογιάννη, τον οποίο και ευχαριστούμε θερμά.
Βέβαια, αν και ο σκοπός της επίσκεψής μας ήταν εξειδικευμένος και με συγκεκριμένα πλαίσια (Νομίσματα), αυτό δε σημαίνει ότι ότι χάσαμε την ευκαιρία να δούμε και τους υπόλοιπους εκθεσιακούς χώρους. Και φυσικά, ¨Το παιδί στην παράδοση¨, μια μοναδική έκθεση που ξεδιπλώνει όλα τα έθιμα, τα παιχνίδια, τόσο του τόπου μας όσο και ευρύτερα του ελληνικού χώρου, στα οποία πρωταγωνιστικό ρόλο είχε το παιδί.
Τέλος, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κο Μελίκη για την εξαιρετική τιμή που μας έκανε να μας επιτρέψει να επισκεφθούμε και να μας ξεναγήσει στον καταπληκτικό χώρο που ετοιμάζει και σε λίγο θα είναι έτοιμος για το κοινό και αφορά τα ¨Τάματα¨. Δυόμισι περίπου χιλιάδες τάματα πιστών απ’ όλο τον ελλαδικό χώρο, σε μια συλλογή εξαιρετική, μοναδική στην Ελλάδα, μέσα από την οποία ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να σχηματίσει μια ολοκληρωμένη εικόνα γύρω από το συγκεκριμένο θέμα, το οποίο, ειλικρινά, έχει πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Κύριε Μελίκη, υποκλινόμαστε και σας ευχαριστούμε …
