Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας

Ενθουσιασμένοι οι μαθητές του Δημοτικού σχολείου Κουλούρας, όλων των τάξεων, το μεσημέρι της Δευτέρας, 4 Δεκεμβρίου 2017 αποχαιρετούσαν την κα Φώτω Παπαργυρούδη, τη μουσειοπαιδαγωγό- υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Αρχαιολογικού Μουσείου Βεργίνας. Ο λόγος; Οι υπέροχες στιγμές που πέρασαν μαζί της και με τη βοήθεια των δασκάλων τους προσπαθώντας να ανα- βιώσουν  το παλιό αρχαιοελληνικό έθιμο της Ειρεσιώνης.

Η κα Παπαργυρούδη ¨έφερε¨ τις δράσεις του Μουσείου στο σχολείο μας, ακολουθώντας μια αντίστροφη πορεία, αποδεχόμενη την πρόσκληση της διεύθυνσης του σχολείου για την παρουσία της ¨επί τόπου¨. Μαζί της, δημιουργήσαμε όλοι μαζί την Ειρεσιώνη. Ποια όμως είναι η Ειρεσιώνη;

Η Ειρεσιώνη (από το είρος = έριον, μαλλίον) είναι κλάδος αγριελιάς (κότινος) στολισμένος με γιρλάντες από μαλλί λευκό και κόκκινο και τους πρώτους φθινοπωρινούς καρπούς (σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα, δημητριακά, κ.λ.π) και φρούτα (κυδώνια, λωτούς …). Ήταν έκφραση ευχαριστίας για την γονιμότητα της χρονιάς που τέλιωνε και παράκληση συνέχισης της γονιμότητας και ευφορίας και κατά την επόμενη. Ήταν αφιερωμένη στην Αθηνά, τον Απόλλωνα και τις Ώρες (Ευνομία, Δίκη, Ειρήνη).

Την εβδόμη ημέρα του μηνός Πυανεψιώνος (22 Σεπτεμβρίου – 20 Οκτωβρίου), τα παιδιά περιέφεραν την Ειρεσιώνη στους δρόμους τραγουδώντας κάλαντα από σπίτι σε σπίτι, παίρνοντας το φιλοδώρημά τους από τον νοικοκύρη ή την κυρά και όταν έφθαναν στο σπίτι τους κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την εξώπορτά τους, όπου έμενε εκεί μέχρι την ιδία ημέρα του νέου έτους, οπότε, αφού τοποθετούσαν την νέα, κατέβαζαν την παλιά και την έκαιγαν.

Πρόγονος λοιπόν του Χριστουγεννιάτικου δέντρου είναι η Ειρεσιώνη , όπου μέσω αυτής μεταδόθηκε το έθιμο του στολισμένου δέντρου στους βόρειους λαούς από τους Έλληνες ταξιδευτές, οι οποίοι ελλείψει  ελαιοδέντρων, στόλιζαν κλαδιά από τα αειθαλή δέντρα που φύονταν σε κάθε τόπο (έλατα …).

Το έθιμο της Ειρεσιώνης καταδικάστηκε ως ειδωλολατρικό από το θεοκρατικό καθεστώς του Βυζαντίου και απαγορεύτηκε η τέλεσή του. Αιώνες αργότερα το ίδιο έθιμο επανήλθε με την μορφή Χριστουγεννιάτικου και Πρωτοχρονιάτικου δένδρου από τους Βαυαρούς που συνόδεψαν τον Όθωνα στην Ελλάδα, ως δικό τους Χριστουγεννιάτικο έθιμο.

Παρ’ όλα αυτά, το έθιμο της Ειρεσιώνης υπήρχε πάντα στην ιστορική μνήμη των Ελλήνων, γι αυτόν τον λόγο, το Χριστουγεννιάτικο δένδρο υιοθετήθηκε αμέσως.

Οι  δραστηριότητες και τα αποτελέσματά τους έδωσαν την αφορμή να προχωρήσουμε και γενικότερα στον χριστουγεννιάτικο στολισμό του σχολείου μας.

Βασικό χαρακτηριστικό, όπως όλα τα τελευταία χρόνια, αποτελεί το γεγονός ότι όλα τα στολίδια και οι κατασκευές γίνονται από εμάς τους ίδιους χωρίς να χρησιμοποιούμε τίποτα έτοιμο και τυποποιημένο. Κι αυτό μας κάνει περισσότερο χαρούμενους και ικανοποιημένους.

(Την ημέρα της ¨Ειρεσιώνης»  την αφιερώνουμε στον Γιώργη Μελίκη που μας έδωσε την ιδέα).